مناظره روان بخش و تاج زاده در دانشگاه کاشان (بخش نخست)

اشاره: در تاریخ یکشنبه 12 آبان مناظره‌ای بین قاسم روان‌بخش دبیر سیاسی پرتو و مصطفی تاج‌زاده با موضوع «اصولگرایی و اصلا‌ح‌طلبی» در دانشگاه کاشان برگزار شد که توجه شما خوانندگان گرامی را به مشروح این مناظره که در دو قسمت تقدیم حضورتان می‌شود، جلب می‌نماییم.

مجری: قرار است طبق حروف الفبا اول آقای تاج‌زاده 15 دقیقه صحبت کنند و بعد 15 دقیقه آقای روان‌بخش و بعد از 10 دقیقه از یکدیگر سؤال کنند و بعد به پرسش‌های دانشجویی پاسخ دهند.

تاجزاده: چون تازه آمده‌ام خسته‌ام؛‌ ابتدا آقای روان‌بخش صحبت کند.

روان‌بخش:

روز سیزده آبان را تبریک عرض می‌کنم. سالروز مبارزه ملی با استکبار جهانی و روز حماسه آفرینی دانشجویان پیرو خط امام و فرزندان امام است که امام بزرگوار آن را «انقلاب دوم» نامیدند و به مناسبت شهادت دانش‌آموزان عزیز ما در چنین روزی به عنوان روز دانش‌آموز هم شناخته شده است. از برادران عزیزمان در انجمن اسلامی که این نشست را ترتیب دادند و از همه شما دانشجویان عزیزی که با شور و اشتیاق در چنین جلسه با شکوهی شرکت فرموده‌اید، تشکر می‌کنم.

هم‌چنین از برادرمان جناب آقای سید مصطفی تاج‌زاده که پذیرفتند این مناظره انجام گیرد. با توجه به این‌که ایشان دقایقی دیرتر آمده‌اند و خسته هستند، فرمودند که من برای فتح باب مطالبی را عرض کنم و بعد در خدمت ایشان خواهیم بود. نکته‌ای که لازم است به آن توجه کرد این است که شیوه خود مناظره مورد تأمل قرار گیرد. من تصور می‌کنم چون مناظره بین بنده و جناب آقای تاج‌زاده به عنوان دو نماینده از دو جریان فکری و سیاسی است و جلسه پرسش و پاسخ دانشجویی به زمان دیگری موکول شود. من فکر می‌کنم این جلسه، جلسه‌ای است که دانشجویان عزیز آمده اند تا ما با همدیگر بحث کنیم و از این مباحث ما مطالبی را استفاده کنند؛ در مجموع نقطه نظرات هر دو را مورد دقت قرار دهند و آن را که تشخیص می‌دهند حق است، بپذیرد. حالا در پایان اگر فرصتی شد بحث دیگری است.

مباحثی که من مطرح می‌کنم با مباحثی که آقای دکتر تاج‌زاده مطرح می‌کنند، وقت مفید جلسه را خواهد گرفت. اجازه دهید بحث را انجام دهیم و مباحث ما ابتر نماند.

نکته دوم این است که در چنین جمع دانشجویی و دانشگاهی، پرداختن به یک سلسله مسایل حاشیه‌ای و سطحی را دور از شأن دانشجویان عزیز و محیط دانشگاه می بینم. بنابراین جمع علمی و آکادمیک اقتضا می‌کند به مباحث مبنایی‌تر پرداخته شود؛ مخصوصاً که مقام معظم رهبری تأکید فرمودند در دانشگاه‌ها باید چنین مباحثی مطرح شود. نکته سوم این‌که هم ما و هم شما شنوندگان بحث، بنای‌مان بر این باشد که اگر حقی در جایی گفته شد آن را بپذیریم و بر مجادله و مباحثه ای که سرانجامی ندارد، اصرار نداشته باشیم. ما برای کشتی گرفتن با آقای تاج‌زاده این‌جا نیامده‌ایم که حالا کسی بگوید آقا این زمین خورد یا بلند شد. این بحث ها نیست. بحث همانی است که قرآن کریم از ما خواسته است: َفبَشِّر­ عِبَادِ الَّذِینَ یَس­تَمِعُونَ ال­قَو­لَ فَیَتَّبِعُونَ ا‡َح­سَنَه.ُ می فرماید: بشارت بده به آن بندگان من که ویژگی مهم آن‌ها این است که سخنان را می‌شنوند و بهترینش را انتخاب می‌کنند. پس آمده ایم که این‌جا بحث شود و بهترین سخنان را هر چه تشخیص دادیم بشنویم و انتخاب کنیم. هدف دیگری در این‌جا نداریم.

نکته چهارم این است که تصور می‌کنم بحث را باید از این‌جا آغاز کرد که تعریف اصلاح طلبی و اصولگرایی کدام است. خوب است ابتدا مشترکات همدیگر را بدانیم. و بعد ببینیم بر سر چه چیز با یکدیگر اختلاف داریم. تا آن‌ها مورد بحث قرار گیرد. آن‌جا که مشترک است، با همدیگر بحثی نداریم. و چه بسا نقاط مشترک می‌تواند پایه و اساس حرکت ما باشد؛ یعنی وقتی مشخص شد در این نقطه با هم مشترک هستیم، می توانیم آن را مبنا قرار دهیم و به مباحث بعدی بپردازیم. اخیرا جناب آقای خاتمی - رییس جمهور سابق - نیز در مصاحبه ای گفته اند یکی از مشکلاتی که ما داشتیم و داریم، این است که اصلاحات تعریف نشده است. و آقای منتجب‌نیا هم چند روز پیش بر همین نکته تأکید کردند و بنا دارند که در این دوره ان‌شاء‌ا... اصلاحات را به معنای حقیقی کلمه به صورت شفاف تبیین و مبانی آن را مشخص کنند! خوب است مبانی اصلاحات و اصولگرایی و به عبارت دیگر پایه ها و جهان بینی ما روشن شود. درباره مباحث بعدی خیلی راحت می توانیم صحبت کنیم.

تاج‌زاده: با عرض سلام خدمت حضار محترم و سپاسگزاری از عزیزانی که این برنامه را ترتیب داده‌اند و تشکر از جناب روانبخش که در این مجلس حاضر شدند و عذرخواهی از این‌که من چند دقیقه تأخیر کردم.

من مقدمتاً بگویم گفت‌وگو به هر شکلش خوب است و برای جامعه ما که جامعه متنوعی هستیم و دیدگاه‌های گوناگونی داریم ضروری است. و هیچ کدام هم توان حذف هیچ یک از این دیدگاه‌ها را به طور کامل نداریم. نهایت این است که می‌توانیم یک مقدار دیگران را از حقوقشان محروم کنیم؛ ولی افراد در سطح جامعه وجود دارند. بنابراین اجازه دهید همین جا گله بکنم از فضای نابرابری که متأسفانه جناح اصولگرا برای گرایش‌های مختلف از جمله اصلاح‌طلبان ایجاد کرده‌ و امکان گفت‌وگو را در سطح ملی از ما گرفته‌اند. چقدر خوب بود این نوع جلسات می توانست در صدا و سیما برگزار شود و دیدگاه های مختلف در مورد مهم ترین مسایل کشور چه در سیاست خارجی چه در مسایل اقتصادی فرهنگی دینی و سیاسی بیان بشود و همین طور رسانه ها می توانستند. در واقع هر حزب قانونی رسانه خاص خودش را داشته باشد و دیدگاه هایش را آن‌جا بیان کند و این حق را به جامعه می دادیم که بر اساس این دیدگاه ها قضاوت کند. این نابرابری شعار انقلاب و خواست امام و مردم نبوده است. در عصر کنونی هم پاسخگو نیست. ممکن است ابزارهای قدرت بعضی از ما را کمی مغرور کند که فکر کنیم می‌توانیم این نابرابری را ادامه دهیم. از جناب روان‌بخش که لطف کردند این‌جا تشریف آوردند و در این مناظره شرکت کردند، به عنوان اولین سؤال که در نوبت خودشان توضیح خواهند داد می پرسم با کدام معیار دینی و قانونی ایشان حق دارد نامزد نمایندگی مجلس بشود و من حق ندارم؛ چون با افکار آقای مصباح یا آقای جنتی یا دوستان از این قبیل مخالف هستم؟ کدام نکته منفی در پرونده‌ام بوده که این حق را می‌گیرد و اجازه انتشار روزنامه به من نمی دهد؟ هرگونه نقطه ضعف مالی، اخلاقی، سیاسی و غیره هست - الان دوستان خوشبختانه به نیمه‌های پنهان ما هم دسترسی دارند ؛- در حضور جمع اعلام کنند که چرا باید از این حق محروم شویم. چون سخن را با گرامیداشت روز سیزدهم آبان آغاز کردند، می خواهم یک چیزی را تذکر بدهم. چرا وقتی هم سن و سال شما بودیم، نسل ما یک دست ضد امریکا بود؟! این سؤال را حتما از خودتان کرده اید. چرا این اتفاق افتاده بود؟ کاری به این ندارم که قضاوت ارزشی بکنیم. یکی بگوید درست است، غلط است. به عنوان یک امر توصیفی می گوییم. چرا چنین اتفاقی در آن دوره افتاده بود؟ علتش ‌این بود که ما در زمان رژیم گذشته روی هر حقمان انگشت می گذاشتیم، می‌دیدیم رژیم شاه آن را از ما سلب کرده است. می گفتیم: رژیم شاه به چه پشتوانه ای این حق را از ما گرفته است؟ می گفتند: به دلیل این‌که متکی به حمایت های غرب به طور عام و دولت امریکا به طور خاص است. چرا دولت ملی و قانونی دکتر مصدق ساقط شده است؟ برای این‌که واشنگتن و لندن تصمیم گرفتند به کمک دربار این دولت قانونی و مردمی را ساقط کنند، چون منافعشان ایجاب می کرده است یک دیکتاتوری سیاه را بر ما حاکم کنند. هر چقدر هم آمدیم جلوتر، به دهه پنجاه که رسید، از آزادی قلم، بیان، تحزب، انتخابات، اتحادیه سندیکا، فعالیت‌های دانشجویی و غیره هیچ خبری نبود. هر کس می خواست در این زمینه کاری کند، راهی جز پناه بردن به زیرزمین وجود نداشت. مبارزات مخفی و زیرزمینی به دلیل این در جامعه ما شکل گرفت که در روی زمین امکان این فعالیت‌ها وجود نداشت. بنابراین طبیعی بود که در چنین فضایی وقتی صحبت از امریکا بشود، نسل جوان به عنوان نبض بیدار جامعه نسبت به این روند، حساسیت منفی نشان دهد و اعتراض کند. خوب اگر این علت العلل بود، امروز در جامعه ما وضعیت جریان های سیاسی چگونه است؟ چه کسی حق آزادی بیان را سلب می‌کند؟ آزادی قلم، آزادی تحزب، تجمع، اتحادیه، سندیکا، ان جی او و غیره را؟ چه کسی در انتخابات حق وتو اعمال می‌کند و دیگران را از حقوق خودشان محروم می‌نمایند و اگر کسانی چنین روش‌هایی را اعمال کنند آیا آماج انتقادهای نسل جوان نخواهند شد؟ از بدو پیروزی انقلاب - البته قبلش همین طور بود - هر دولتی هم که در ایران سر کار آمده به حق وتوی امریکا انتقاد کرده و گفته است این حق، حق انسانی و عادلانه نیست. خوب اگر کسانی همین حق وتو را در داخل اعمال کنند، آیا اخلاقاً مجاز هستند به امریکا اعتراض کنند که چرا تو داری حق وتو را علیه ما اعمال می کنی؟ حق وتو یعنی چه؟ یعنی چند قدرت و کشور بزرگ در دنیا هستند و آن‌چه مصلحت می دانند که دنیا بر اساس آن باید سیر کند، بر اساس آن در شورای امنیت سازمان ملل را‡ی می‌دهند و بر اساس منافع خودشان می‌توانند از حق وتو استفاده کنند، برای این‌که منتقدین خودشان را در فشار قرار دهند. فاتحان جنگ جهانی دوم، بر اساس قدرت برتر این حق را گرفته‌اند. اگر این حق غیر اخلاقی و غیر انسانی است، جناب آقای روان‌بخش این جا توضیح دهند آیا در داخل کشور هم اگر کسانی این حق را اعمال کنند، کاری غیر عادلانه و غیر انسانی انجام داده‌اند یا نداده اند. یا حق وتو برای امریکا بد است برای ما وقتی قدرت داریم خوب است؟!

مجری: آقای دکتر تاج‌زاده‌! عذرخواهی می‌کنیم. بعد از این‌که شما صحبت شما در مورد اصلاح طلبی و صحبت آقای روانبخش در مورد اصولگرایی انجام شد، عرض کردم ده دقیقه حضرت‌عالی به انتقاداتتان از اصولگرایان بپردازید، ده دقیقه هم ایشان و سپس به سمتی می رویم که شما سؤالی را مطرح می کنید و ایشان جواب می‌دهند و برعکس. الان چون وقت شما رو به اتمام است می خواهم در مورد اصلاح طلبی، مشخصه ها و تعریفی که آقای روانبخش فرمودند اشاره بفرمایید.

تاج‌زاده: من انتقاداتم به اصولگرایان را خواهم گفت؛ یعنی آن‌جا من بحث مبنا را خواهم گفت. این‌جا چون ایشان سیزده آبان را مقدمتاً گفتند، گفتم کاری بکنیم که ان‌شاء‌اله ما آماج آن انتقادها قرار نگیریم. چون آن روش ها بود که افکار عمومی را جذب کرد.

اما در مورد اصلاح طلبی. از نظر ما اصلاح طلبی، دکترین امنیت ملی ایران است که هم می‌تواند وحدت داخلی را تأمین کند و هم می‌تواند جامعه را در برابر تهدیدهای بیگانه مصون نگه‌دارد.

جهت کلی و راهبرد کلی‌مان این است که هیچ نیاز و اولویتی برای ما مهم تر از توسعه همه جانبه کشور - توسعه اقتصادی، علمی و فنی- وجود ندارد. همین توسعه می‌تواند رفاه شهروندی را تأمین کند. از آن طرف هم معتقدیم که اصلاح طلبی پایه اصلی اش در دفاع از حقوق شهروندی نهادینه شده و براساس این از جمهوری اسلامی ایران - نه وضعیت کنونی که به هیچ وجه قابل دفاع از نظر ما نیست - از آن چیزی که امام در پاریس به مردم وعده داد، از آن چیزی که در قانون اساسی ذکر شد و از آن چیزی که در سال های اولیه انقلاب در جامعه رواج داشت دفاع می‌کنیم. فکر می‌کنیم جمهوری اسلامی درختی است که آفت زده شده است. همان تعبیری که مرحوم استاد مطهری در مورد روحانیت شیعه می گفت. می‌فرمود مانند درختی است که اصلش خوب و وعش بد است. آفتی که هم به جمهوری اسلامی زده شده، استبدادورزی و محروم کردن مردم از حقوق خودشان است. به همین جهت یکی از مهم ترین وجوه اصلاح طلبی را مقابله با این آفات و دفاع از حقوق ملت - چه فردی چه جمعی و چه ملی آن - می دانیم. فکر می‌کنیم آن‌چه جامعه ما نیاز دارد، عدالت همه جانبه است، نه فقط عدالت توزیعی. یعنی عدالت اجتماعی، سیاسی، قضایی، آموزشی، جنسیتی و حتی قومی. فکر می‌کنیم همه شهروندان می‌توانند از یک زندگی شرافتمند بهره مند باشند و کشور سوق پیدا کند به سمت این‌که نسبت به همسایگان خودش و در سطح منطقه دارای وضعیتی نباشد که باعث شرمندگی شهروندان ایران زمین شود. از نظر ما انقلاب اسلامی، با اسلحه و زور پیروز نشد که در تداوم خودش لازم باشد بر اسلحه یا با زور یا شعاری که بعضی از دوستان در اصولگرایان مطرح می‌کنند -نصر بالرعب- استوار باشد. یعنی همان ماکیاولیست که می‌گوید حاکم برای ماندن خودش باید به گونه‌ای عمل کند که مردم از او بترسند و اگر بخواهد به سمت این برود که رضایتشان را جلب کند، کلاهش پس معرکه است. فکر می‌کنیم مردم ایران وقتی انقلاب کردند، این قدر بالغ شده بودند که بتوانند بر سرنوشت خودشان حاکم شوند و فکر می‌کنیم سخنرانی تاریخی امام در بهشت زهرا بیان جاودانه همین حق است که هر ملتی حق دارد آن گونه که می خواهد بر سرنوشت خودش حاکم باشد ولو بر خلاف رضایت یا نگرش پدران و مادرانشان. از این زاویه فکر می‌کنیم که گذشت زمان، این بلوغ را علی القاعده بیش‌تر کرده است. بنابراین حکومت امروز باید بیش از دیروز به شهروندان خودش اعتماد کند. و اجازه دهد آن‌ها آن‌گونه که می‌خواهند نمایندگان خودشان را انتخاب و دیدگاه خودشان را در کشور دنبال کنند.

روانبخش: من بنا نداشتم به مباحث حاشیه‌ای بپردازم. فقط دو سه نکته عرض می‌کنم و بعد به مباحث اصلی می‌پردازم. پیشنهادی که جناب آقای تاج‌زاده برای مناظره در صدا و سیما داشتند، ما هم مدت ها است دنبال آن هستیم. اتفاقاً از کسانی که سال های سال دنبال این قضیه بوده، حضرت آیتا... مصباح است که جهت مناظره با آقای دکتر سروش اعلام آمادگی کردند؛ ولی متأسفانه این مناظره برگزار نشد. البته آقای سروش خودش هم اعلام آمادگی نکرد. چون دانشجویان دانشگاه‌های اصفهان خیلی دنبال کردند. اگر شما بتوانید زمینه آن را فراهم کنید صدا و سیما این مناظره را در سطح عالی انشاء‌ا... برگزار خواهد کرد. ولی در حد ما و آقای تاج‌زاده هم ما آمادگی داریم. اگر جناب آقای ضرغامی آماده باشد این کار را انجام دهد، کار بسیار مطلوبی است. اتفاقاً ما بارها به آن‌ها گفتهایم وقتی شما این کار را انجام نمیدهید، خیلی از مسایل برای مردم روشن نمی‌شود. اگر در صدا و سیما مناظرههایی باشد و دیدگاه‌ها به‌طور دقیق و ریز بیان شود، برای مردم بسیار مفید است و حقایق بیش از این روشن خواهد شد.

در مجامع عمومی نیز ما همیشه آماده بودیم. در سال گذشته، جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد از بنده و آقای خاتمی رییس جمهور سابق تقاضا کردند که در دانشگاه فردوسی مناظره کنیم. ما پذیرفتیم حتی به مشهد هم رفتیم ولی ایشان نیامدند و مناظره برگزار نشد. موارد متعددی هم بوده که به مناظره دعوت شده‌ایم ولی وقتی رفتیم تنهایی بحث کردیم! نکته بعدی در باب مناظره مکتوب است که خوب، در عرصه رسانه های دیگر مثل مطبوعات می‌شود مناظره مکتوب داشت متأسفانه روزنامه های مدعی اصلاح‌طلبی آمادگی این را هم ندارند. من در دوره هشت ساله اصلاحات کتابی نوشتم تحت عنوان «جامعه چند صدایی و مقالات چاپ نشده». حتما ملاحظه بفرمایید. این‌ها مقالاتی بوده که بنده در پاسخ به مقالات آن نشریات نوشته‌ام. یکی دو تا از آن مقاله مربوط به نشریه «عصر ما» ارگان سازمان مجاهدین انقلاب است که جناب آقای تاج‌زاده عضو شورای مرکزی آن هستند. پیگیریهای مکرری کردیم ولی گفتند ما چاپ نمی کنیم. آن مقاله در آن‌جا هست. مقالا‌تی است در باره روزنامه «بیان» مقاله‌ای آقای محتشمیپور علیه آیت‌ا... مصباح مقاله‌ای و به معظم له نسبت خارجیگری داد. به این مقاله پاسخ داده شده؛ ولی هر چه پیگیری کردیم گفتند چاپ نمیکنیم! به مناسبت صدمین شماره «بیان» مجدد آن مقاله آقای محتشمیپور را بهعنوان بهترین مقاله این صد شماره چاپ کردند. برای دومین بار مقاله ارسال و پیگیری شد که آقا چاپ کنید، گفتند چاپ نمیکنیم! هر کار دلتان می خواهد بکنید! آن مقاله در پرتو چاپ شده. به نظرم آن مقاله در کتاب جامعه چند صدایی هم هست. الان هم آمادگی داریم آقای دکتر تاج‌زاده بیایید اگر مناظره حضوری در دانشگاه‌ها مؤونه و وقت میبرد، مناظرات مکتوب که خوب است. بحمدا... مطبوعاتی که در اختیار جریان اصلاح‌طلبی است، در مقایسه با جریان اصولگرایی قابل مقایسه نیستند. در دولت نهم هم این مطبوعات حفظ شدند و بلکه بر تعداد آن‌ها هم در این دوره افزوده شده است. بیایید یک ستونی باز کنیم و مناظره مکتوب داشته باشیم. بنده به سهم خودم در هفته نامه پرتو برای مناظره مکتوب اعلام آمادگی می‌کنم. مناظرههای علنی و حضوری در جمع دانشجویان در جمع حوزویان و هر کجا که مثل این انجمن اسلامی باعث و بانی آن شوند، ما هم آمادگی داریم. و اما راجع به بحث وتو و این‌که قانون اساسی الان درست است یا نه. من فکر می‌کنم باید به بحث اساسی و ریشهای پرداخت و از آن نباید فاصله بگیریم. خوشم آمد اینجا جناب آقای تاج‌زاده از امام و قانون اساسی گفتند و فرمودند از قانون اساسی دفاع می‌کنیم، از امام و آن‌چه امام فرمودند در اول انقلاب در آن ده سال دفاع می‌کنیم. خوب این نکته مشترک ماست. بسیار جالب است ببینیم امام را که واقعاً قبول داریم و اتفاقاً سازمان مجاهدین انقلاب، خودشان را جزو آن جریان خط امام هم میدانند و در انتخابات نیز تحت عنوان خط امام شرکت می‌کنند، این نشان می‌دهد که بالاخره امام را هم انشاء‌الله قبول دارند. بنابراین من فکر کنم قبل از این‌که به این مباحث بپردازیم، آن کار اساسی را باید این‌جا مشخص کنیم.

ادامه دارد

حاشیه‌های مناظره

یکشنبه این هفته (12/8/87) دانشگاه کاشان میزبان آقایان مصطفی تاج‌زاده - عضو ارشد سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی و حزب مشارکت - و قاسم روان‌بخش - دبیر سرویس سیاسی هفته نامه پرتو سخن و عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی(ره- ) بود. جلسه قرار بود ساعت 13 برگزار شود که برخی خبرگزاری‌ها و سایت‌ها خبر آن را اعلام کرده بودند؛ اما با تغییر برنامه زمان شروع به ساعت 30:12 افتاد ولی به موقع اعلام نشد. به همین دلیل با وجود این که 10 الی 15 دقیقه قبل از 13 رسیدیم، اما برنامه طبق گفته مجری با حدود بیست دقیقه تأخیر شروع شد و چند دقیقه بعد از 13 هم آقای تاج‌زاده وارد سالن شد و علت تأخیر را پیدا نکردن دانشگاه اعلام کرد. سالن مملو از جمیعت بود، صندلی‌ها همه پر بود و عده‌ای هم بین ردیف‌ها یا جلوی جایگاه روی زمین نشسته بودند. برخی هم انتهای سالن ایستاده، منتظر شروع مراسم بودند. با دعوت مجری برنامه، دو میهمان به روی سن حاضر شدند و برنامه آغاز شد. با وجود این که جمعیت حاضر بیش از ظرفیت سالن بود و از طیف‌های مختلف - بسیج دانشجویی، انجمن اسلامی، جامعه اسلامی و... در جلسه حضور داشتند. عده بسیاری از طریق تلویزیون مدار بسته مباحث مطرح شده را خارج از سالن پیگیری می‌کردند، فضای آرام و خوبی بر جلسه حاکم بود و دانشجویان بدون توجه به مباحث انحرافی، به دقت به سخنان میهمانان توجه می‌کردند که این نشانه رشد فکری و سیاسی آنان بود. نماینده دفتر نهاد رهبری و برخی اساتید دانشگاه هم در این جلسه حضور داشتند و حتی عده‌ای از قم و اصفهان هم آمده بودند. این مراسم که به همت انجمن اسلامی آن دانشگاه برگزار شده بود، دو بخش داشت. بخش عمده آن به مناظره و پرسش و پاسخ آقایان تاج‌زاده و روان‌بخش اختصاص یافت و در پایان تریبون آزاد بود که چند تن از دانشجویان دیدگاه‌ها و پرسش‌های خود را مطرح کردند. دانشجویان که زودتر از شروع مناظره در سالن حاضر بودند، تا پایان حضور داشتند و تغییر محسوسی در جمعیت حاضر ایجاد نشد؛ حتی عده‌ای تمام مراسم را ایستاده دنبال کردند!

پشت سر مجری و میهمانان، طرحی سؤال برانگیز به دیوار جایگاه نصب شده و روی آن دو فرد را در بالای نقشه ایران نشان می‌داد که با شمشیر آخته برای رفتن روی سکوی اول در حال نزاع هستند. کسی درباره آن سؤالی نکرد و کسی هم توضیحی نداد که مفهوم آن چیست. نکات قابل توجهی پیرامون این مناظره قابل طرح است از جمله آن‌ها می‌توان به دو مورد مهم اشاره کرد. یکی بی پاسخ ماندن برخی سؤالات آقای روان‌بخش از آقای تاج‌زاده بود که حتی تذکر مجری برنامه را در پی داشت و دوم نوع طرح موضوع و پاسخگویی طرفین که در نقطه مقابل هم قرار داشت. برخلاف دبیر سیاسی پرتو سخن که مباحث اصولی و پایه‌ای را مطرح و برای ادعاها و پاسخ‌های خود، مدرک ارائه می‌کرد، عضو سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، می‌کوشید با این شاخه و آن شاخه پریدن، بحث را از مسیر اصلی منحرف کند و با ادعاهای غیر مستند و حرف‌های نیش‌دار تشویق احساسی برخی دانشجویان را برانگیزد و از ارائه جواب قانع کننده بپرهیزد.

برای نمونه، وقتی روان‌بخش به اظهارات هاشم آغاجری، یکی از اعضای سازمان مجاهدین انقلاب، مبنی بر افیون خواندن دین برای دولت‌ها و ملت‌ها اشاره کرد، تاج‌زاده ضمن رد این اظهارات، گفت: چگونه ممکن است در جمهوری اسلامی کسی چنین حرفی بزند و راست راست در کشور راه برود؟!، که بلافاصله با ارائه سند مربوط - هفته نامه «عصر ما» ارگان سازمان مجاهدین انقلاب - از سوی دبیر سرویس سیاسی مواجه شد! در جایی دیگر تاج‌زاده ادعا کرد شهید مطهری در یکی از دست نوشته‌های خود ضمن دفاع از اعلامیه حقوق بشر، نوشته است: من غصه می‌خورم که چرا این اعلامیه را مسلمانان ننوشتند؛ اما وقتی سند این ادعا از وی خواسته شد، حرفی برای گفتن نداشت! چون نظر شهید مطهری درباره اعلامیه حقوق بشر نقطه مقابل ادعای تاج‌زاده بود. شیوه مغالطه عضو سازمان مجاهدین انقلاب به قدری نخ نما شده بود که حتی در جمع خصوصی بعد از پایان مناظره، که در محل دفتر انجمن اسلامی دانشگاه کاشان برای صرف ناهار تشکیل شده بود، یکی از حضار استفاده از مغالطه را به وی گوش‌زد کرد و تاج‌زاده هم جوابی برای آن نداشت. مناظره حدود ساعت 5 بعد از ظهر به پایان رسید و میهمانان بعد از صرف ناهار دانشگاه را ترک کردند. گفتنی است طبق اظهارات برخی مسؤولان دانشگاه، از مراسم فیلم‌برداری شده، که دانشجویان می‌توانند آن را تهیه کنند.